Jak ustawić SAG w rowerze? Poznaj sześć prostych kroków

Jeśli Twój rower Merida ma amortyzację, jej właściwe ustawienie to klucz do jej najlepszego zachowania, a właściwa wartość SAG to kluczowy element tych ustawień. 

Czym jest SAG?

SAG to wartość wstępnego ugięcia zawieszenia roweru pod ciężarem rowerzysty oraz roweru i wyposażenia. To bardzo ważna kwestia, która pozwala zachować kołu kontakt z podłożem, utrzymać przyczepność i kontrolę na trasie.

Najważniejszym celem pracy zawieszenia jest utrzymanie opony w kontakcie z podłożem tak długo, jak to możliwe, łatwo więc uświadomić sobie, jak ważna to sprawa. W idealnym świecie zawieszenie powinno przy kole pochłaniać uderzenia wynikające z nierówności, bez przenoszenia ich na ramę. W prawdziwym świecie nie jest to jednak możliwe.

Jaki SAG powinieneś mieć?

Wszystkie nasze rowery z zawieszeniem są projektowane z myślą o konkretnej wartości ugięcia. Zwykle to 30% z tyłu i od 15 do 30% z przodu, w zależności od indywidualnych preferencji. Jeśli masz rower z tylnym zawieszeniem, bardzo ważne jest, by wartość SAG mieściła się w zakresie określonym przez producenta, ponieważ zawieszenie jest zaprojektowane, by zoptymalizować pedałowanie przy wyjściowej wartości SAG. Ma to związek ze współczynnikiem anti-squat określającym zapobieganie bujaniu podczas pedałowania, co samo w sobie jest dość złożonym tematem. SAG to także punkt odniesienia związany z tym, jak zawieszenie będzie zaprojektowane, by zapewnić wsparcie w całym zakresie, więc jeśli rozpoczniesz jazdę ze zbyt dużą czy zbyt małą wartością SAG, geometria i zawieszenie roweru będą zaburzone, podobnie jak prowadzenie roweru.

Ustawienie SAG-u polega na dostosowaniu siły, z jaką sprężyna w zawieszeniu ugina się pod wpływem twojego ciężaru oraz ciężaru roweru z wyposażeniem.

Jeśli SAG będzie zbyt duży, twoje zawieszenie będzie zbyt miękkie jak na twoją wagę. Prawdopodobnie zabraknie ci skoku zawieszenia na nierównościach i będziesz często je "dobijał", co oznacza, że będziesz miał naprawdę słabą kontrolę podczas mocnych uderzeń, a także słabą jakość pedałowania oraz inne nieprzyjemne odczucia z jazdy.

Jeśli SAG będzie zbyt mały, zawieszenie będzie zbyt sztywne. Nie będzie w stanie pracować dobrze w zagłębieniach terenu, więc ważne jest, by ustawić tę wartość poprawnie, ponieważ od niej zależą wszystkie inne ustawienia zawieszenia, takie jak odbicie i tłumienie kompresji.

W rowerach z pełnym zawieszeniem będziesz musiał zrównoważyć wartość SAG z przodu i z tyłu, bo jeśli z którejś ze stron będzie zbyt miękko, będzie to miało wpływ na dynamiczną geometrię całego roweru. Zbyt miękki przód i zbyt twardy tył sprawią, że rower będzie się zbytnio zapadał podczas hamowania czy na stromych podjazdach, przełoży się to także na stromy i niewłaściwy kąt główki ramy, który może skończyć się tym, że przelecisz przez kierownicę.

Przy odwrotnym ustawieniu rower stanie się bardzo płaski podczas kompresji zawieszenia, a prowadzenie będzie nieprzewidywalne wtedy, gdy kontrola będzie ci potrzebna najbardziej.

Podobnie jak w wielu innych ustawieniach zawieszenia, również w przypadku SAG-u zawsze powinieneś zaczynać od sugerowanych ustawień, jednak możesz dostosować go zgodnie ze swoimi upodobaniami i terenem, w którym jeździsz. Bądź metodyczny i dokonuj drobnych korekt ustawienia, jeżdżąc tym samym fragmentem trasy, a wkrótce poczujesz różnicę i będziesz wiedział, jakie ustawienie odpowiada ci najbardziej.

Wiemy już, dlaczego warto zadbać o odpowiednie ustawienia SAG-u, teraz czas dowiedzieć się, jak je uzyskać.

Jak ustawić SAG

Będziesz potrzebował tego:

• Taśmy mierniczej albo linijki
• Pompki do amortyzatorów
• Kalkulatora albo dobrych umiejętności matematycznych
• Czystego roweru

1.    Zdejmij zawory i załóż o-ringi

By dopasować ciśnienie powietrza w amortyzatorach, najpierw musisz zdjąć z nich zawory ochronne. Większość amortyzowanych widelców i damperów ma gumowe o-ringi (na goleni widelca czy tłoku dampera), które wskazują skok. Popchnij je aż do uszczelki. Jeśli twój widelec czy amortyzator nie mają o-ringu, załóż opaskę zaciskową i ustaw ją tak, by można ją było później łatwo zdjąć.

2.    Usiądź na rower

Zdecyduj, czy chcesz zacząć od przedniego czy tylnego amortyzatora. Powinieneś zajmować się każdym amortyzatorem osobno. Usiądź teraz na siodełko, by zawieszenie ugięło się pod wpływem twojej wagi. Powinieneś mieć na sobie strój, w którym zwykle jeździsz, kask i całe ewentualne wyposażenie, np. plecack z zawartością. Najlepiej oprzyj się o ścianę albo poproś znajomego, by pomógł Ci utrzymać równowagę na rowerze. Jeśli zajmujesz się tylnym amortyzatorem, ustaw wysokość siodełka tak, jak zwykle to robisz i usiądź delikatnie na siodełku. Jeśli zajmujesz się przednim amortyzatorem, przyjmij uniesioną pozycję do jazdy, jaką przyjąłbyś na zjeździe. Ugnij amortyzator raz i pozwól mu się zatrzymać.

3.    Zmierz SAG

Przesuń o-ring na damperze czy widelcu w dół, aż dotknie uszczelki. Może być łatwiej poprosić o to znajomego, abyś nie musiał zmieniać pozycji, w której jesteś na rowerze. Teraz delikatnie zejdź z roweru, aby nie ugiąć bardziej zawieszenia. Używając taśmy mierniczej czy miarki, zmierz odleglość między o-ringiem a uszczelką. Zanotuj ją.

4.    Zwiększ albo zmniejsz ciśnienie

Teraz sprawdź, jaka powinna być optymalna wartość SAG-u. To łatwe w przypadku widelca. Po prostu pomnóż procentową wartość SAG rekomendowaną przez producenta przez wielkość skoku. Na przykład jeśli widelec ma 160 mm skoku i chcesz uzyskać 20% ugięcie wstępnego, pomnóż 160 przez 0,2, co da 32 mm SAG-u.

Jeśli chodzi o tylne zawieszenie, musisz znać skok dampera [nie mylić ze skokiem tylnego zawieszenia - red.]. Często jest on podany na damperze albo można go sprawdzić po nazwie i kodzie dampera na stronie internetowej producenta. Jeśli jednak nie jesteś w stanie go znaleźć, musisz w pełni ugiąć damper, aż do "dobicia", następnie przywrócić go do stanu sprzed ugięcia i zmierzyć odległość od uszczelki do o-ringu. Warto zauważyć, że skok dampera nie zawsze jest taki sam jak widoczna długość tłoka, więc sprawdź dokładnie, precyzja jest tu potrzebna, nawet jeśli wymaga ona więcej czasu. Gdy znasz już skok dampera, wystarczy powtórzyć obliczenia znane już z przedniego amortyzatora. Damper z 65-mm skokiem o SAG-u 30% to 65 mnożone przez 0,3, co daje 19,5 mm SAG-u.

Porównaj docelowe wartości ugięcia wstępnego z wartością SAG, którą zmierzyłeś wcześniej przy pomocy taśmy mierniczej czy linijki. Jeśli Twój SAG jest zbyt mały, musisz zmniejszyć ciśnienie, czyli spuścić powietrze, a jeśli za duży - powinieneś je zwiększyć, czyli dopompować. Zrób to, używając pompki do amortyzatorów, upewniając się, że zawory i pompka są czyste, ponieważ brud może narobić wiele szkód, jeśli dostanie się do amortyzatora. Zmieniaj ciśnienie, bazując na tym, jak bardzo jest oddalone od docelowego. Pamiętaj jednak, że 5-10 psi zrobi wielką różnicę.

5.    Zmierz ponownie i powtarzaj do skutku

Odstaw teraz pompkę i powtórz mierzenie SAG-u. Pozbycie się pompki jest ważne, ponieważ nawet niewielka ilość zbędnego powietrza może zaburzyć pomiar. Niektóre popmpki mają specjalny zawór, który pozwoli mieć pompkę przykręconą, ale bez wpływu na komorę powietrzną.

Powtarzaj kroki 2-5, dopóki nie uzyskasz właściwej wartości SAG. Powtarzaj te kroki zarówno dla przedniego, jak i tylnego zawieszenia.

6.    Załóż zawory i ruszaj w drogę!

To proste. Po uzyskaniu właściwych wartości założ z powrotem zawory ochronne i ciesz się jazdą! Jeśli jesteś zadowolony ze swoich ustawień, zanotuj ciśnienie, które masz z przodu i z tyłu. Dzięki temu będziesz mógł szybciej ustawić wszystko następnym razem, jeśli zajdzie potrzeba zrobienia tego od nowa.